Introduction :
Welcome to my literary corner! I'm Miral Joshi, a B.A. English Literature student at Government Arts College, Talaja. In this blog, I'm excited to share translation of Sundaram's poem "ત્રણ પાડોશી" from the original language Gujarati to English. Alongside the translation, I'll also provide a list of key vocabulary words with their meanings, helping readers to better understand the poem's language and nuances.
ત્રણ પાડોશી (Three Neighbours)
કવિ : સુંદરમ્
રામને મંદિર ઝાલર બાજે, ઘંટના ઘોર સુણાય,
શેઠની મેડીએ થાળીવાજું નૌતમ ગાણા ગાય,
મંદિરની આરતી ટાણે રે,
વાજાના વાગવા ટાણે રે,
લોકોના જૂથ નિતે ઉભરાય.
The gongs sound in Ram's temple :you can hear the bells.
In the rich man's palace the gramophone swells.
As the arti goes around,
And the noise flows around,
Crowds of people come swarming there to stand.
Vocabulary :
1.Gongs : bells, chimes, drums
(મંદિરમાં આરતી સમયે વગાડવામાં આવતો ઘંટ)
2.Palace :castle, mansion, manor, residence, castle
(મહેલ, હવેલી , વિશાળ ઘર)
3.gramophone :music player, record player
(ધ્વનિ પેદા કરનાર વિલાયતી વાજું)
4.swarming :throngs, crowds, flocks
( હારમાળા)
એક ફળીનાં ત્રણ રહેવાસી, શેઠને બીજા રામ,
ત્રીજી માકોર બાઈ રાન્ડેલી કોડી કે નેના દામ,
લોકોના દળણાં દળતી રે,
પાણીડાં કો'કના ભરતી રે,
કાઢી ખાય રોટલો કરતી કામ.
One street holds three neighbours the seth and Lord ram,
And widowed makorbai with not a paisa to her name,
She grinds corn for people,
Fetches water for people,
To eke out a living her bread.
Vocabulary :
1.Widowed : bereaved, alone, lonely, single, husbandless
(વિધવા, જેનો પતિ મૃત્યુ પામ્યો છે તેવી સ્ત્રી)
2.fetches :bring, retrieves, gets, collects, garnets)
શેઠની મોટી દૈત્ય હવેલી ગામનું નાક કહેવાય,
રામનુ મંદિર આરસ બાંધ્યું, નિત ઝળાંહળાં થાય.
ફળીના એક ખૂણામાં રહે,
ગંધાતા કો'ક ખૂણામાં રહે,
માકોરના મહેલ ઉભેલા સુણાય.
The pride of the village is the mension of
The seth ;
And Ram's marble temple glitters till late.
Hidden in a corner,
A squalid smelly corner,
The palace of makorbai stands.
Vocabulary :
Marble -stone, granite,limestone, Alabaster
( આરસ - એક પથ્થર જેનો મકાન બાંધવામાં ઉપયોગ થાય છે.)
Squalid -filthy, dirty, grimy, sordid
(અયોગ્ય; ગંધાતા અર્થાત્ દુર્ગંધ યુક્ત ( અહીં આ શબ્દ માકોરબાઈ ની દરિદ્રતાનો નિર્દેશ કરે છે.)
Glitter -sparkle, shine, twinkle, glimmer
(ચમકદાર)
છત્રપલંગે શેઠ સુતા હોય, રામ સીતાજીને ઘેર,
પાછલા પહોરની મીઠી ઊંઘની લોક લેતુ હોય લહેર,
પહેલો જયાં કૂકડો બોલે રે ,
જાગેલો કૂકડો બોલે રે,
તૂટે માકોરની નીન્દર સેર.
The seth sleeps in comfort, and with sita sleeps Ram.
In the early hours to morning all sleep in night's calm.
With the cock's first crowing,
The waking cock's cowing ;
Makorbai rises from sleep.
Vocabulary :
Comfort :solace, consolation, relief, ease
(આરામદાયક રીતે)
Crowing :boasting, bragging, gloating
(બોલવાની ક્રિયા - અહીં કવિ કૂકડાની બોલવાની ક્રિયાનો નિર્દેશ કરે છે)
માકોર ઊઠી અંગ મરોડે,પેટાવે દિપકજ્યોત
ધાન લઇને દળવા બેસે, રામની માગી ઓથ,
ઘરેરાટ ઘંટી ગાજે રે,
ભૂખીડાસ ઘંટી ગાજે રે,
ગાજે જેમ દૂકાળીયાનુ મોત.
Waking makor stretches and then
Lighting a flame,
Settles to grind corn and prays in
Ram's name,
Lord roars the mill,
The gluttonous mill,
Like the groan of a starving man.
Vocabulary :
1.streches -extend, expand, widens, spreads
(અંગ મરોડે, આળસ ખાય)
2.flame -fire, blaze, spark, ember
(જ્યોત)
3.roars -thunder, blooms, clamors
(ગર્જના , અહીં ઘંટીમાથી નીકળતા ધ્વનિની વાત છે પહેલાના સમયમાં જ્યારે ઘંટી હતી નહિ ત્યારે બે ગોળ પથ્થરોને એકબીજા પર મુકીને તેને ગોળ ફેરવતા ત્યારે લોટ નીકળતો જેને કાઠિયાવાડીમા 'ઘંટલા' તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.)
4. Gluttonous - greedy, voracious, insatiable
(ખાઉધરા , લોભી ( અહીં પોતાની પેટની વૃત્તિ શાંત કરવા મથતી માકોરબાઈની સ્થિતિનો નિર્દેશ કરે છે)
5.groan -moan, sigh, grumble
(રડવું)
6.starving -famine, hungry, famished
( ભૂખે મરવું)
ગોકુળ આઠમ આજ હતી ને લોક કરે ઉપવાસ
માકોર ભૂખી રહી ના કારોડી, કાયામાં ન રહ્યો
સાસ.
સીતાના રામ રીઝાવા રે,
મુઠી'ર ધાન બચાવા રે,
પેટાવ્યો પેટમાં કાળહુતાશ.
Today's gokul attam, the day for a fast;
Major too is fasting her breath may not last,
To please sita's ram,
Save a handful of grain,
She sets her empty belly on fire.
Vocabulary :
1.Gokul attam :Janmashtami is also known as Gokulashtami because Lord Krishna was brought to Gokul (a village) by his father Vasudeva to save him from King Kamsa, and was raised by his foster parents Nanda and Yashoda in Gokul, making it a significant part of his life and legend.( In gujarati Gokulashtami known as "Gokul attam")
2.fast : quick, rapid, brisk, promt
(ઉપવાસ- અહીં કોઈ પવિત્ર દિવસે ભૂખ્યા રહેવાના વ્રતને ઉપવાસ કહેવાય)
Handful -small amount, few, scant
(મુઠ્ઠીભર)
શેઠને ઘેર , રામને મંદિર સાકરઘીના ફરાળ,
પાણીમાં કાલ કરવા ભજિયાં દળવા આપી દાળ,
દળાવી દાળ તે આજે રે,
હવાયેલ દાળ તે આજે રે,
ઉઠાડે માકોર પેટ વરાળ.
The Seth's house and Ram's temple have ghee, fruit and sweets;
The've given corn for grinding for next day's feasts,
She is grinding dal today,
Dal is damp today,
And makor's hungry belly is ablaze.
Vocabulary:
1.feasts : banquet, dinner, buffets
( તહેવાર)
2.damp:moist, humid, wet
(હવાયેલ)
3. Ablaze:burning, blazing, flaming
(વરાળ, ભૂખ લાગવાથી જાગૃત થતી અગ્નિ)
અંગ થાક્યુ એનું આંચકા લેતુ, હૈડે હાફં ના માય,
બે પડ વચ્ચે દાળ દળે તેમ કાયા એની દળાય,
દળી જો દાળ ના આપે રે,
શેઠ દમડી ના આપે રે,
બીજો ઉપવાસ માકોરને થાય.
Her tired body is jerking, her breathing
Comes in groans;
She's the dal being ground between those
Millstone.
If the flour is not given,
No money will be given,
And makor will be fasting once again.
Vocabulary :
1. Jerking - twitching, convulsing, spasming, shuddering
( આંચકા લેતુ શરીર - અહીં દળવાની ક્રિયાથી થાકેલી માકોર)
2.Groans -moans, grunts, sighs, whimpers
(હૈડે હાફં ના માય -શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડવી)
3.millstone-landmark, achievement,breakthrough
( મિલનો પથ્થર જે લોટ દળવા માટે ઉપયોગી હતો)
ઘરર ઘરર આંજણહીની ઘંટી ભારે થાય,
વારેવારે થાકેલા હાથથી ખીલડો છૂટી જાય,
ચણાની દાળ દળ'તી રે,
માકોરની દેહ દળ'તી રે,
ઘંટીના ઘોર તહીં ઘેરાય.
The creaking heavy millstone being to weigh a ton,
Peg slipping from her tired hand before
the grinding's done.
As the grain goes around,
Makor's body goes around,
And sound of the grinding goes on.
Vocabulary :
1.peg -nail , spike,hook
(ખીલ્લો - અર્થાત ઘંટલા પર રહેલો લાકડાનો હાથો)
અન્ન ખાતી તોય અન્નનો દાણો દેતી ઘંટી આજ,
માકોરની અન્નપૂર્ણા રૂઠી ફરવા પાડે ના જ,
હજી દાળ અરધી બાકી રે,
રહી ના રાત તો બાકી રે,
મથી મથી માકોર આવે વાજ.
The Mills devours the grain, yet it gives out food for all,
Makor's annapurna's angry and the grain will not fall,
See half the grain is left,
And half the night is left,
Bu makor cannot struggle any more.
Vocabulary :
1.devours :consume, eat voraciously, gulps
(ખાતી - અહીં ઘંટીના દળવા તરફની ક્રિયાનો નિર્દેશ છે)
2.annapurna - Here is a word meaning :
Annapurna (Sanskrit: अन्नपूर्णा) - The Goddess of Food and Nourishment, revered in Hindu mythology for providing sustenance and abundance to all living beings.
શેઠ જાગે તે રામજી જાગે, જાગે સૌ સંસાર,
ભોજન ભાર ઉતારવા આજે જન્મયા 'તા કિરતાર,
પરોઢના જાગતા સાદે રે,
પંખીના મીઠડાં નાદે રે,
ડૂબે માકોરનો ભૂખ પોકાર.
The seth and Ram are waking: whole world's calling ;
The burdens of the earth with the saviour's birth are falling.
Sound of the morning,
Birds twittering in the morning,
Drown out makor's hungry howl .
Vocabulary :
1.burdens of the earth :
In Hindu mythology, 'Burdens of the Earth' refers to the story of Lord Krishna relieving the Earth of its burdens, including evil forces, tyrannical rulers, sin, and ignorance. As the eighth avatar of Lord Vishnu, Krishna descended to Earth to restore balance and harmony, slaying demons, establishing righteousness, and spreading divine knowledge. This story symbolizes Krishna's role as a savior and protector, highlighting His divine mission to preserve dharma (righteousness) and bring relief to humanity.
2.Saviour - rescuers, deliverer, redeemer, hero (બચાવનાર, તારણહાર)
3. Drown - sink, submerge, immerse
( ડૂબવું)
શેઠ હસે બેઠા આઠમે માળે,રામ રમે રણવાસ,
રામને મંદિર ઝાલર બાજે, શેઠને મહેલ હુલાસ,
માકોરની મૂરછાટાણે રે,
ઘંટીના મોતના ગાણે રે,
કાળો એક કાગ કળેળે નિસાસ.
Ram in his forest dwelling ; the seth
in his palace home,
Temple gongs and trumpet sounds
of revelry are blown.
Makor faints to her death,
The millstone sings of death,
A lone black crow laments her gone.
Vocabulary :
1.trumpet - horn, bugle, Clarion
( તુરાઇ, , સીંગુ - એક સંગીતનું વાજિંત્ર)
2.Reverly - celebration, Merriment, festivitity) (આનંદ)
Faints -passes out, collapses, falls unconscious
(બેહોશ)
Laments -mourns,grieves, wails, weeps
(વિલાપ)
Poem translated by : suguna ramnathan and Rita kothari
∆What is difficult to understand is translating source language into the target language?
Translating from one language to another can be hard. Idioms and expressions don't always translate well, and the tone and feeling of the original text can be lost. Cultural references may not be understood, and wordplay and jokes can be difficult to translate. Sometimes, the context and meaning of the original text can be unclear, making it even harder to translate. But by being careful and thoughtful, translators can try to get it right and convey the original message in a new language.for example :
1.નાક હોવું - મોભો હોવો, આબરૂ હોવી.
(The phrase : having a good reputation, being esteemed, or being treated with respect and dignity. It implies that someone is held in high regard, their feelings and boundaries are respected, and they are treated with honor and courtesy.)
2.ઓથ માગવી -આશરો,શરણ,આધાર.
Explanation:
In Gujarati culture, "ઓથ" (Ashray) refers to a place of safety, protection, or support, where one can feel secure and comfort. Or means to seek that protection, guidance, or support from someone or something, often in times of need or distress. It implies surrendering oneself to a higher power, a mentor, or a trusted person for care and well-being.
∆How to lost originality when we translate another language?
When translating from one language to another, originality can be lost in various ways. Linguistic nuances, cultural references, and tone can be difficult to convey, leading to a loss of flavor and cultural context. Wordplay, puns, and metaphorical language may not translate well, and contextual understanding is crucial to avoid misinterpretation. Grammar and syntax differences can alter the original's rhythm and flow, while local expressions and historical context may be lost in translation. Additionally, translators' personal biases and interpretations can influence the translation, potentially altering the original intent. As a result, preserving the originality and essence of the source text requires careful consideration of these factors and a thoughtful translation approach.for example : મેડી, દમડી, કાયા, દેહ, હુલાસ, ફરાળ, ઓથ વગેરે)
∆My experience :
Translating a Gujarati poem into English was a joyful journey. I discovered new words, nuances, and emotions, deepening my connection to the poet's voice. Words like [કળેળે and કાળહુતાશ ]resonated with me, and I enjoyed learning their meanings. Working with the original poem and its English translation was a privilege, and I'm grateful for the experience. I hope to inspire others to explore the beauty of translation and language learning.
Words for wisdom :
Thank you for visiting my first blog! May you find joy in the words you read!!!
